Độc hoạt hay còn gọi là Đương quy lông – Angelica pubescens Maxim f. biserrata Shan et Yuan, thuộc họ Hoa tán – Apiaceae.
Mô tả:
Cây sống nhiều năm, cao 60-100m, toàn thân màu tía, không có lông, có rãnh dọc. Lá kép 2-3 lần lông chim; lá chét nguyên hoặc chia thuỳ, mép có răng cưa tù; cuống lá nhỏ phình thành bẹ ở gốc, trên gân lá có lông ngắn và thưa. Cụm hoa hình tán kép, gồm 10-25 cuống tán nhỏ; mỗi tán nhỏ có 15-30 hoa. Hoa màu trắng. Quả bế đôi, hình thoi dẹt, trên lưng có ống đầu. Hoa tháng 7-9, quả tháng 9-10.
Bộ phận dùng:
Rễ – Radix Angelicae: thường gọi là Độc hoạt
Nơi sống và thu hái:
Cây của Trung Quốc, được nhập trồng ở vùng núi Lào Cai, phát triển tốt. Vào tháng 2 tháng 8, người ta đào rễ, rửa sạch phơi khô. Rễ lúc tươi màu trắng, mùi thơm hắc; khi phơi khô ngoài vỏ biến màu xám, trong ruột màu vàng, chất nhẹ xốp, vị cay.
Thành phần hoá học:
Trong rễ có bergapten, columbianadin, columbianetin, umbelliferon, angelol A-ll
Tính vị, tác dụng:
Vị cay, đắng, tính hơi ấm; có tác dụng khử phong thấp, thông tê, giảm đau.
Công dụng, chỉ định:
Thường được dùng trị phong thấp đau khớp, trúng phong co quắp, lưng gối đau mỏi, chân tay tê cứng.
Liều dùng 4-12g, dạng thuốc sắc. Thường phối hợp với các vị khác.